Petitie voor terugkomst fietspad Hamseweg: verkeersanalist noemt de situatie op Hamseweg ‘een ernstig veiligheidsrisico’

 Foto: Rinus van Denderen

  maandag 11 maart 2024, 14:38

Automobilisten en andere weggebruikers worden verrast door de invoegstrook waar fietsers vandaan komen op de Hamseweg in Hoogland. Rinus van Denderen

AMERSFOORT

Het herstel van de fietspaden op de Hamseweg in Hoogland. Dat is de inzet van de petitie die Hooglander Rein Leen is gestart. Op de Hamseweg is een potentieel gevaarlijke situatie ontstaan, juist door maatregelen om het verkeer langzamer te laten rijden. 

door Maranke Pater

De Hooglander houdt zich bezig met de verkeerssituatie op de Hamseweg sinds zijn buurvrouw op de Hamseweg geschept werd door een auto met een aanhanger en overleed. 

De weg is inmiddels zo ingericht, dat fietsers in een flessenhals gedwongen worden. In de hals van de fles staan twee bushaltes, waardoor fietsers bij een stoppende bus achter de bus gedwongen worden. ,,Volgens de gemeente Amersfoort moeten fietsers op de weg ervoor moeten zorgen dat het verkeer vertraagd wordt. Maar deze weg is te lang en hierdoor neigen automobilisten ernaar om fietsers die voor hen rijden in te halen. Er komt alleen verkeer rechts uit de Schothorsterlaan wat voorrang heeft en daarom moeten de automobilisten plots remmen. 

Hooglander Rein Leen (r) laat zien hoe fietsers in een gevaarlijke situatie terecht komen – Rinus van Denderen

Fietsers komen hierdoor in het nauw, ze moeten plots ook stoppen. Tegenliggers die ook fietsers aan hun kant willen inhalen komen vaak op de andere helft terecht waardoor hierdoor ook een onveilige situatie ontstaat. De fietser kan de stoep niet op door de hoge stoeprand en maakt kans om te vallen richting de berm of valt tegen de auto als deze uit balans raakt.. Het vermoeden is dat mijn buurvrouw uit evenwicht is geraakt doordat de auto met aanhanger iets naar rechts moest uitwijken en er weinig of geen ruimte overbleef om af te stappen.” 

Een behoorlijk krappe situatie waar fietsers bij in het nauw kunnen komen – Rinus van Denderen

KRAPPE PASSAGE

Momenteel is het uiteinde van de Hamseweg door de herinrichting van 2021, te vergelijken met een flessenhals. Op het einde van het zuidelijke deel staan twee bushaltes, die in het oorspronkelijk ontwerp niet voorkwamen, maar nu voor extra gevaar zorgen door extra stop bewegingen.  En juist daar ligt een gevaarlijk punt, vindt Leen. Wie vanuit de Maatweg de Hamseweg oprijdt, komt op een rijbaan terecht met rechts een verplicht fietspad voor eenrichtingsverkeer. Alleen fietsers mogen dit pad volgen, bromfietsers en speed pedelecs moeten op de rijbaan, wat tot gevolg heeft dat automobilisten die vanuit de Maatweg komen moeten letten op tegemoetkomend verkeer, maar ook al op de rijbaan aanwezige verkeersdeelnemers. De rijbaan van de Hamseweg is op dit punt zes meter breed. Automobilisten kunnen elkaar krap passeren. Met een stadsbus die een breedte heeft van drie meter wordt dit al een stuk lastiger. De weg wordt niet gescheiden door twee strepen in de rijstroken. Er is geen ruimte op de weg om trager verkeer zoals fietsers en bromfietsers in te halen zonder dat hierbij tegemoetkomend verkeer gehinderd wordt. 

STRAAT OP

Begin januari 2024 benaderde Leen de wethouder Tyas Bijlholt van D66 en is hij met een aantal mensen van de gemeenteraad, de Fietsbond en de Dorpsvereniging naar de Hamseweg geweest om de gevaarlijke situatie te duiden: ,,De verkeerskundige van de gemeente Amersfoort zegt dat de weg is ingericht volgens de regels en volgens de landelijke richtlijnen waar fietsers gedwongen worden de straat op te gaan in het verkeer. Nu wil de gemeente Amersfoort de fietser nog langer op straat houden en de weg verlengen met 140 meter. Hierdoor zullen alle fietsers vanaf de Ely Takmastraat vanuit Hoogland naar Amersfoort en omgekeerd willen de straat op gedwongen worden.”  

OORDEEL BIKKELHARD

En daar bleef het niet bij voor de vasthoudende Hooglander, Leen vroeg verkeersanalist Gerard Kloppenburg uit Nijkerkerveen die gespecialiseerd is in letselschade en verkeersanalyses om de situatie te bekijken en zijn advies erover te geven. Zijn oordeel is bikkelhard. In zijn rapport schrijft hij de situatie bekeken te hebben vanaf de richting Zevenhuizerstraat en vanaf de richting van de Maatweg. ‘Juist voorbij het evenemententerrein (rechts voor het verkeer vanuit de Maatweg) eindigt het verplichte fietspad kort voor een bushalte en vormt het einde door een onopvallende invoegstrook waarbij de fietsers voorrang dienen te verlenen aan het verkeer op de rijbaan, van achteren en naderende verkeer. Daartoe dienen zij volledig het hoofd naar links/achteren te draaien om daar kennis van te nemen. De naderende motorrijtuigen worden op geen enkele wijze geattendeerd op die situatie. Als de bestuurder van een motorrijtuig die op dat moment geconfronteerd wordt met een 30km-zone, drempel en met een tegenligger zal niet/onvoldoende aandacht hebben voor de situatie rechts van hem/haar die plotseling ontstaat, door invoegende fietsers. Daardoor ontstaat een ernstig veiligheidsrisico.’

Fietsers steken om zelf veilig te blijven vaak over naar de verkeerde kant van de weg en gebruiken het fietspad dat niet bedoeld is voor tegemoetkomend fietsverkeer. – Rinus van Denderen

Volgens het rapport van Kloppenburg hebben fietsers de neiging om er van uit te gaan dat de bestuurders van motorrijtuigen die hen van achteren naderen hun zal opmerken en zal uitwijken om hen te laten invoegen: ‘maar als er tegenliggers komen kan dat niet en heeft de bestuurder de focus op het naderende en passerende verkeer en niet op het fietspad rechts, dat eindigt. Zij zullen in veel gevallen niet eens fietsers van rechts op de rijbaan verwachten. Met het oog op de verkeersveiligheid is dit een ondoordachte situatie waarbij er gevaar ontstaat door het niet optimaal inrichten van de weg. Uit dien hoofde is deze maatregel zeker ongewenst.’ Later in zijn rapport noemt de analist de krapte van de weg en het samengaan van beide groepen verkeersdeelnemers ‘een voorspelbare levensgevaarlijke cocktail’

 ‘We hoeven fietsers hier niet aan op te offeren’

Leen wil met zijn petitie, die na verschijning diezelfde middag al 130 keer werd ondertekend, bereiken dat het fietspad terugkomt. ,,Door het herstellen van de oude situatie en het weghalen van alle fietsoversteken blijft het fietsverkeer aan één zijde van de weg en kan men alleen oversteken bij de verkeerslichten op de Elly Takmastraat.” Ook invoering van een dertig kilometer zone, geldend voor heel Hoogland, zou voor een verlaging van de snelheid kunnen zorgen in zijn optiek: ,,Nu klopt de bebording niet, is er geen aangegeven lijnstructuur op de weg, zodat mensen weten waar ze zich bevinden op de weg en houden fietspaden ineens op en lopen ze de straat op, op plekken waar mensen moeten oversteken. Ik weet dat de gemeente Amersfoort meer fietsers op straat willen hebben om het verkeer te vertragen, dat is onder andere een wens van D66 in Amersfoort, maar ik ben er faliekant tegen, want we hoeven fietsers hier niet aan op te offeren. Je kunt ook het verkeer op een andere manieren vertragen. Maar daarvoor hebben ze toch ‘verkeerskundigen’?”