Feitelijke

• De Hamseweg is een belangrijke ontsluitingsroute voor Hoogland, zowel voor autoverkeer als fietsers en openbaar vervoer.
• De herinrichting heeft geleid tot veranderingen zoals het verwijderen van vrijliggende fietspaden en de herplaatsing van bushaltes.
• In november 2023 vond een dodelijk ongeval plaats waarbij een fietser werd aangereden door een voertuig met aanhanger.
• De wegbeheerder stelt dat de inrichting voldoet aan de normen voor een erftoegangsweg (30 km/h-zone).

2. Probleemanalyse

• Verkeerssituatie:
  • Fietsers moeten op de rijbaan rijden, wat leidt tot menging met autoverkeer.
  • Fietsers die in noordelijke richting rijden, hebben weinig ruimte om veilig in te voegen op de rijbaan.
  • Veel fietsers in zuidelijke richting maken geen gebruik van het westelijke opvangfietspad en steken diagonaal over.
• Verkeersintensiteit:
  • Circa 4.200-4.600 voertuigen per etmaal.
  • Circa 3.000 fietsers per etmaal, met een ongelijke verdeling tussen noordelijke en zuidelijke richting.
  • Openbaar vervoer: buslijn 4 met 4 bussen per uur per richting overdag.
• Ongevallenanalyse:
  • Vijf geregistreerde ongevallen tussen 2019 en 2023, waaronder een dodelijk ongeval.
  • Hoge snelheid van auto’s draagt bij aan de ernst van de ongevallen.
  • CROSS-score (combinatie van snelheid en ongevallen) verslechterd van ‘redelijk veilig’ naar ‘zeer onveilig’.
• Mismatch tussen functie en vormgeving:
  • Gemeente heeft de functie van de Hamseweg gewijzigd van een wijkontsluitingsweg naar een erftoegangsweg, maar zonder fysieke aanpassingen die de snelheid van automobilisten verminderen.
  • De inrichting wekt verkeerde verwachtingen bij weggebruikers, waardoor meer conflicten ontstaan.
• Situatie bij fietsoversteek Nieuw Weedepad:
  • Fietsers in noordelijke richting hebben geen veilige overgang naar de rijbaan.
  • De voorrangsregeling is problematisch omdat het fietspad geen kruisende weg is volgens het RVV.
• Bushaltes:
  • De bushaltes liggen te dicht op de fietsoversteek, waardoor fietsers weinig ruimte hebben om veilig de rijbaan op te gaan.
  • De abri staat aan de ‘verkeerde’ kant, wat leidt tot extra oversteekbewegingen.
• Conflictsituaties:
  • Zeven potentiële conflictpunten voor fietsers in zowel noordelijke als zuidelijke richting.
  • De meest recente aanpassingen (verwijderen fietsstrook en verplaatsen bushaltes) hebben de conflictsituaties verergerd.

3. Conclusies

• De Hamseweg is onveilig voor fietsers, met name bij de oversteek Nieuw Weedepad.
• De huidige inrichting sluit niet aan bij het gebruik en de functie van de weg.
• Het aantal conflicten tussen fietsers, auto’s en OV is hoog, mede door de recente wegaanpassingen.
• De verkeersveiligheid kan niet worden verbeterd zonder infrastructurele aanpassingen.

4. Aanbevelingen

• Herstel van vrijliggende fietspaden tussen Schothorsterlaan en Nieuw Weedepad.
• Verplaatsing van bushaltes naar een andere locatie om conflictsituaties te verminderen.
• Aanleg van fietssuggestiestroken met rugdekking voor fietsers die de rijbaan opkomen.
• Aanwijzen van het westelijke fietspad tussen Boetzelearlaan en Elly Takmastraat als eenrichtingsfietspad.
• Niet klakkeloos uitbreiden van de 30 km/h-zone zonder effectieve snelheid remmende maatregelen.

Andere ideeën die niet wenselijk zijn om welke reden dan ook:

• Eenrichting verkeer (of dagdelen hiervan)
• Fietsstraat (auto te gast)
• Knip in de weg met sluis voor de bus
• Weg verbreden met fietsstroken (als Zevenhuizerstraat)
• Slinger in de weg met versmalling
• Wegversmalling en drempels (als Bieshaarlaan)
• Drempels <30 km (8cm)

Deze analyse benadrukt dat de verkeersveiligheid op de Hamseweg onvoldoende is en vraagt om concrete aanpassingen om de risico’s voor fietsers te beperken.

Het meest veilig zijn fietspaden in tegenstelling tot fietssuggestiestroken, waarbij een onderbroken lijn met een herhaling van een fiets symbool de plaats voor fietsers suggereert. Door het smalle profiel van de weg rijden motorvoertuigen vrijwel altijd over dit deel van de weg. Wat dit bewerkstelligd is dat er sprake is slalom rijden, waarbij motorvoertuigen fietsers inhalen en vrijwel direct weer naar de fietssuggestiestrook terugkeren als er nog ruimte voor is.

Op rustige momenten is dit vermoedelijk goed te doen vanwege allerlei factoren zoals het verkeersaanbod, minder gehaastheid omdat er vaak geen strakke afspraaktijden zijn zoals werk, school of het vermoeden van vertragingen.

Het voordeel van fietssuggestiestroken is dat er minder aanpassingen aan de weg nodig zijn en dat dit kosten kan besparen. De vraag is echter of deze oplossing voldoende bijdraagt aan de gewenste verkeersveiligheid en het comfortabele fietsplezier voor de uiteenlopende groep langzaam verkeer. Dat is zeker relevant nu steeds meer mensen, door allerlei factoren, vaker de fiets gebruiken voor ritten tussen stadsgebieden en het aantal ongevallen toeneemt.

Feitelijke nadelen van fietssuggestiestroken zijn:

Over een vrij lang weggedeelte maken uiteenlopende groepen gebruik van dezelfde rijruimte. Fietsers die rustig tussen de 5 en 10 km/u rijden, delen het pad met anderen die snelheden tot 25 km/u halen. Daarnaast zijn er de bakfietsen, groot en klein, waarvan het merendeel elektrisch wordt ondersteund en daardoor bij een aanrijding een grotere impact kan hebben.